چکیده:
ایرانیان از دیرباز برای افزایش سطح آسایش عمومی، آمادگی برای تقابل بـا عوامل برهم زننده امنیت ، گذران اوقات فراغت و گاه به منظور رونق بخشـی بـه محافل و مجالس ، همواره به مردان ورزیده و هماوردطلب نیاز داشتند کـه ایـن امر موجب پدید آمدن کشتیهای مختلف در اغلب منـاطق ایـران شـد. کشـتی گیله مردی از کشتیهای کهن مناطق شمالی است که قدمت آن به حـدود قـرن چهارم میرسد. این کشتی در جشن هایی مانند جشن خـرمن ، نـوروز گیلانـی، مراسم عروسی و سایر جشن ها برپا میشد. ورزشهای بـومی و کهـن عناصـر فرهنگی مختلفی دارند که بازنمایی آنها در برنامه های مختلف بویژه برنامه هـای ورزشی از جذابیت بسیاری برخوردار است . همچنین میتوان از آنها در تولیـد برنامه های مستند ورزشی و نمایشی نیز بهرهگیری کرد.
خلاصه ماشینی:
"در بیشتر مواقع ، کشتی گیله مردی در هر نوبت مسابقه با کشتی نوچه هـای 1 هر محله آغاز میشد و نوجوانان تازهکاری که آرزوی پهلوان شدن داشـتند، در حالی که خم میشدند با دست زدن زیر پای نوجوان دیگری، او را دعـوت بـه هماوردی میکردند.
در مبارزه کشتی گیله مردی دو کشتیگیر به موازات هم در میدان، گامهـایی به سمت جلو برمیداشتند و سپس به عقب میرفتند کـه بـه ایـن کـار «فـامج » (majfa) میگفتند؛ سپس دو پهلوان در مقابل هم قرار میگرفتند و در حالی که دست هایشان را به زانوان خـود تکیـه داده بودنـد، بـه چشـمان یکـدیگر نگـاه میکردند و با مشت های بسته همدیگر را بـه مبـارزه مـیطلبیدنـد.
(همان) اجرای گروه موسیقی سنتی در میدان کشتی کشتیگیر پس از جست زنی، پای راستش را جلو میگذاشت و درحالی کـه خم میشد، دست راستش را روی زانوی راست قرار میداد، آن گـاه لـب هـا و پیشانی خود را با دست لمس میکرد و بعد از ایـن عمـل ، جهـت خـود را بـه سمت خاور یعنی جهت بارگـاه مقـدس امـام هشـتم ، حضـرت امـام رضـا برمیگرداند و عمل پیشین را تکرار مـیکـرد و پـس از آن ایـن حرکـت را در جهت قبله به اجرا درمیآورد.
به لحاظ اعلام برنده و بازنده بازی نیز کشـتیهـای محلـی ایرانـی شـرایط مشابهی دارند؛ به طوریکه در همه آنها خاک کردن حریف ، پایان کشتی اسـت ، اما در کشتی گیله مردی اگر هر قسمت از بدن فرد بـه جـز کـف پـا، بـه زمـین برخورد کند، او بازنده مسابقه محسوب میشود."