چکیده:
بزرگان ادب فارسی همواره سعدی را به زبان شیرین، فصیح وساده اش می ستایند. این نوشته قصد دارد تا با بررسی زبان غزل های سعدی، در حد بضاعت خود، به راز زیبایی و سادگی کلام سعدی پی ببرد. به این منظور زبان غزل های او را از ابعاد مختلف تحلیل کرده است. درابتدا ویژگی های کلام سعدی درسطح واژگانی و نحوی و شیوه جمله بندی بررسی شده است؛ در ادامه پیرامون دیگر اجزای زبان سعدی یعنی طرز کار برد حروف، حذف و ایجاز کاربرد زبان محاوره ای وزبان کنایه ای سخن رفته است و در نهایت به نقش زبان در پدید آوردن تصویرهای بی تصویر پرداخته است.
Great Persian literary figures have always admired Sa’di because of his sweet، eloquent and simple language. The purpose of this article is to examine and analyze the language of his Ghazaliat from different aspects in order to reveal the secret of his simplicity and the beauty of his language. First، the characteristics of Sa’di’s language in terms of words، syntax and methods of phrasing have been analyzed. Next، other elements of Sa’di’s language that is employment of letters، elision، and brevity، employment of colloquial language and allegorical language are discussed، and finally the role of language in the formation of imageries without images are investigated.
خلاصه ماشینی:
درابتدا ویژگی های کلام سـعدی درسـطح واژگـانی و نحـوی و شـیوه جمله بندی بررسی شده است ؛ در ادامه پیرامون دیگر اجـزای زبـان سـعدی یعنـی طـرز کاربرد حروف، حذف و ایجاز کاربرد زبان محاورهای وزبان کنایه ای سخن رفته است و در نهایت به نقش زبان در پدید آوردن تصویرهای بی تصویر پرداخته است .
یعنی همانگونه که مردم در گفت وگوهـای معمـولی خود زبانی ساده و بی پیرایه را انتخاب می کننـد و از تکلـف و تصـنع و کـاربرد واژههـای سنگین پرهیز می کنند، سعدی نیز برای القای مقاصد خود نیازی نمی بیند زبانی دوریاب و خشن و متکلف برگزیند، بلکه واژگانی را به خدمت می گیرد که لطیف و نـرم و همـوار و یکدست بوده و با روح غزل سازگاری دارد و آنها را در قالب جملاتی کوتاه و سـاده و معمولا قاعدهمند هم نشین می کنـد و صـنایع بـدیعی و بلاغـی را بـه گونـه ای طبیعـی و نامحسوس و مطبوع در بافت کلام خود جای می دهد.
یکی از ابعاد هنرنمایی سعدی و بـه عبـارت دیگـر یکـی از ریــزه کــاریهــای ســعدی در قلمــرو زبــان، همــین آوردن مفــاهیم موردنیــاز و حــذف قسمت هایی است که در اصل به درک موضوع کمکی نمی کند و خواننده خود مـی توانـد آنها را حدس زده، در ضمیر خود آنها را اضافه کند، یعنی نه تنها بر کلام خود مسـلط بوده و آنها را نظم و سامان می دهد، بلکه بر اندیشه های خواننده نیز جهت می دهـد و او را با خود هم راه و هم احساس می کند.