چکیده:
شهرهای فعال، یک منبع سرمایهگذاری در توسعة هرچهبیشتر سرمایههای زیستمحیطی، اجتماعی، اقتصادی و انسانی هستند. اثر این شهرها بر ابعاد زندگی شهری بسیار ملموس است و بهآسانی نمیتوانند نادیده گرفته شوند. مسئلة مهمی که در شهر فعال مشاهده میشود، توجه به گروههای سنی مختلف و نیاز به بررسی همهجانبة عواملی است که چه مستقیم و چه غیرمستقیم نقش ایفا میکنند. هدف پژوهشحاضر، ارائة مدل شهر دوستدار فعالیت بدنی بود. پژوهش حاضر ازنوع کیفی و با رویکرد نظریی دادهبنیاد (ساختگرا) بود. در این مطالعه، از دو منبع اطلاعات برای جمعآوری دادهها استفاده شده است: 1- مصاحبه با هفت نفر از نخبگانی که درزمینة شهر فعال پژوهشهایی را انجام دادهاند؛ اعم از مدیرانی که درزمینة ورزش همگانی سابقه داشتند و برخی از مدیران ورزش شهرداری تهران؛ 2- کدگذاری 12 مورد از مقالات معتبر درزمینة شهر فعال. پس از پایانیافتن مرحلة کدگذاری طی سه مرحله، 534 کد باز با تکرار از دو مرحلة کدگذاری مقالات و مصاحبهها (286 کد باز از مقالات و 248 کدباز از مصاحبهها) بهدست آمدند. پس از بررسی دقیق مدل شهر فعال تافیسا و تقسیمبندی مدلهای زیستشناختی در چهار سطح کلی، همجواری کدهای باز و رجوع به مقالاتی که در این زمینه منتشرشده بودند، تقسیمبندی کدهای باز در سه لایة کلی و یک محور انجام شد. درنهایت، یک مدل بومی برای تبدیل شهر تهران به شهر دوستدار فعالیت بدنی بهدست آمد که برای دستیابی به شهر فعال، جوامع فعال و شهروندان فعال، این مدل راهکارهایی را پیش روی مدیران قرار میدهد.
خلاصه ماشینی:
پژوهشها نشان میدهند که فعالیت بدنی اثرهای قابلتوجهی بر حس خوب بودن روانی (سرین، لسلی، سوگیاما و اون<FootNote No="91" Text=" Cerin, Leslie, Sugiyama, &amp;amp; Owen"/>، 2009؛ هامر، استمتکسی و استپتو<FootNote No="92" Text=" Hamer, Stamataki &amp;amp; Steptoe"/>، 2009؛ مک، ویلسون، گانل، گیلچریست، کاوالسکی و کروکر<FootNote No="93" Text=" Mack, Wilson, Gunnell, Gilchrist, Kowalski &amp;amp; Crocker"/>، 2012)، کاهش میزان افسردگی (استرابریج، دلگر، رابرتز و کاپلان<FootNote No="94" Text=" Strawbridge, Deleger, Roberts &amp;amp; Kaplan"/>، 2002) و افزایش شادی، علاقه، نشاط، هیجان، شور و شوق (پاسکو، جاکا، ویلییامز، برنم، لسلی و برک<FootNote No="95" Text=" Pasco, Jacka, Williams, Brennan, Leslie, &amp;amp; Berk"/>، 2011) دارد.
همین نگاه باعث توجه گروههای پژوهشی متنوعی به مسئلة فعالیت بدنی و شهروندان فعال شد؛ درنتیجه، بیشتر جوامع بهصورت جهانی بهسمت تأیید حیاتیبودن ورزش اوقاتفراغت برای حس خوببودن شهروندان میروند که این امر به توسعة اقتصادی و اجتماعی جوامع نیز کمک میکند (کارتاکولیس، وب، کارلیس، پولوکاس، لویزو و کارتاکولیس<FootNote No="98" Text=" Kartakoullis, Webb, Karlis, Pouloukas, Loizou, &amp;amp; Kartakoullis"/>، 2015، 42).
باید این مطلب را افزود که دسترسی به فضاهای باز شهری برای پیادهروی (گیلز-کورتی، برومهال، نایمن،کالینز، داگلاس و دانون<FootNote No="111" Text=" Giles-Corti, Broomhall, Knuiman, Collins, Douglas &amp;amp; Donovan"/>، 2005؛ اون، هاپل، لسلی، بامن و سالیس<FootNote No="112" Text=" Owen, Humpel, Leslie, Bauman &amp;amp; Sallis"/>، 2004؛ مک کورمارک، گیلز-کورتی، بالسارا و پیکورا<FootNote No="113" Text=" McCormack, Giles-Corti, Bulsara, &amp;amp; Pikora,"/>، 2006) میتواند یکی از عوامل اثرگذار بر ایجاد و توسعة شهر فعال باشد؛ یعنی اینگونه بهنظر میرسد که فاصله از خانه تا فضاهای باز شهری بر میزان استفاده و نوع استفاده از این فضاها (فعالیت بدنی یا تفریح منفعل) اثرگذار باشد (گیلز-کورتی و همکاران، 2005، 170).