حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها

اعْلَمُوا أَنّي فَاطِمَةُ؛

تاریخ انسان بر روی زمین با هبوط او آغاز می شود و آدمی با عمل خویش به صفحه تاریخ نقش می زند؛ عمل، به «اختیار» بشر شکل می گیرد و بازتاب خواهش های او است، خواسته هایی که یا رنگ هدایت به خود گرفته است و یا در خُم ابلیس پخته گشته است. صفحه صفحۀ کتاب تاریخ از یکسو، جِلوه گاه سطرهای زرین و شکوهمند روح خدایی انسان است و از سوی دیگر، نمایه هایی تیره و تار از خواهش انسان شیطان زده است.  قرآن، تاریخ انسان و هماوردی «نیکی» و «بدی» را به تصویر کشیده است؛ داستان هابیل (ع) و قابیل، داوود (ع) و جالوت، موسی (ع) و فرعون، محمد (ص) و سران قریش نمونه های بارزی از نبرد درستی و ناراستی است. قرآن در کنار گزارشی که از این رویارویی های صریح میدهد، خطر در هم ریختگی صفوف مؤمنان را نیز گوشزد می کند و لغزیدن دل های اهل ایمان و لرزش گام ها و سرپیچی از راه پیشوایان هدایت را هشدار می دهد؛ «وَ مَا مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ. أَ فَإِنْ مَاتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ... ؛ و محمد جز فرستاده‏ اى كه پيش از او [هم] پيامبرانى [آمده و] گذشتند، نيست. آيا اگر او بميرد يا كشته شود، از باور خود بر مى‏ گرديد؟! ﴿آل عمران،۱۴۴﴾.»

اکنون، تاریخ به سال یازدهم هجری رسیده است. خطر «بازگشت» و نفوذ دوبارۀ «شِرک» و «نفاق» در مدینۀ نوپای پیامبر (ص) جان او را می آزارد. شهر نیز در تب و بیماری رهبرش ملتهب است. مردانی که جلودار صف مؤمنان بودند، ولوله ای به جانشان افتاده است. شیطان مجال یافته است تا به وسوسۀ «قدرت»، دستان یاران پیامبر (ص) را از ریسمان اعتصام الهی جدا کند. لهیب شعله های سرکش نفس، هیزم فراهم آمده از ایمان و عمل مردم را دربرگرفته است. گویی، فرشتۀ وحی نهیبشان می زند که: «وَ لَا تَكُونُوا كَالَّتِي نَقَضَتْ غَزْلَهَا مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ أَنْكَاثاً؛ و مانند آن [زنى] كه رشتۀ خود را پس از محكم بافتن، [يكى يكى] از هم مى‏ گسست مباشيد!» افسوس که نخوت جاهلیّت، دوباره در پس چهرۀ عرب نمودار گشته است و گَرد حبط و تباهی، بر جامۀ جماعت نشسته است.

تاریخ منتظر قهرمانی است که معرکۀ مردان فریب را بر هم زند وگرچه بر آنان پیروز نگردد، لااقل رسوایشان کند. تاریخ چشم به درِ خانه ای گلین دوخته است و به سراغ قهرمانی می رود تا از این خانه ای که از همۀ جهان بزرگتر است، سر برون کند. خانه ای که مرد آن علی (ع)؛ زن آن فاطمه (س)؛ پسرانش حسن و حسین؛ و دخترش زینب است. اما برخلاف تصور همیشۀ تاریخ، این بار نوبت یک «زن» (فاطمه) است تا نه با شمشیر، که با سلاح «سخن» بر تمامی شرک و نفاقی که در پشت «ایمان» پنهان شده است، بشورد؛ زنی که همۀ هستیَش را به پای مردی ریخته است که «امامت» را از نبوت پدرش به ارث برده است. تاریخ نبردی نابرابر را می نگرد. کارزاری که یک زن، سپهدار مردی است که به اجبار، خانه نشینش کرده اند؛ علی (ع) که پیش از این، پهلوانان عرب را به خون غلطانده است، اینک باید قهرمان میدان گوشه نشینی ها و خموشی ها باشد! فاطمه (س) در چنین هنگامه ای در مدینه و پس از پدر، فریاد بر می آورد که: «يَا قَوْمِ اتَّبِعُوا الْمُرْسَلِينَ»؛ ای مردم ! سفارش پدرم را وامگذارید و اختیارتان را به کتاب خدا و خاندان نبی (ص) بسپارید و به کژراهه نروید. این ندای فاطمه است که تن و جان را برایش هزینه کرده تا همواره در گوش همۀ نسل ها و در تمامی عصرها بپیچد و «صراط» را نشانشان دهد. او با مردم مدینه چنین سخن می گوید:

ای مردم! «اعْلَمُوا أَنّي فَاطِمَةُ؛ بدانید من فاطمه ام».

ای مردم! «به جانم سوگند، ناقۀ خلافت باردار شده است. منتظر باشید چندان نمی گذرد که نوزاد خود را به دنیا می آورد [آنگاه ببینید چه نوزادی آورده است!]. سپس به جای کاسۀ شیر، کاسه های پر از خونِ تازه و سَمّ کُشنده را بدوشید [و لاجرعه سر کشید!].» «و آن هنگامی است که کژروندگان زیان بینند و دنباله روهای ناآگاه، سرانجام کاری را که پیشوایانشان پایه ریزی کرده اند، بشناسند.»

«[بروید]. از این پس، به دنیایتان دل خوش کنید،  ولی برای آزمون و فتنۀ پُراضطرابی که در انتظارتان است، خود را آماده سازید؛ برای آن هنگام که همدیگر را به هجوم شمشیرهای بُرنده و چیرگی ستم پیشگانِ خونریز و هرج و مرجی فراگیر و استبداد ظالمانی که ثروت های شما را بر باد می دهد  و جمعیّت شما را درو می کند، باخبر می کنید! فَیا حَسْرَهً لَکُمْ؛ اَسَفا بر شما.»

اما چه سود؟ دختر محمد (ص) حس می کند که گوش اهل مدینه، کر است و فریادهای او را نمی‏شنود و دل هایشان نسبت به سکوت علی (ع) سنگ شده است؛ سکوتی که بر هر دلی که علی را درک کند و زمانه را بشناسد، همچون صاعقه می‌زند و می‌سوزاند. اینجا است که «مصلحت»، تنها توجیهی است که در ذهن مردم نقش بسته  است و پاسخ عاجزانه ای برای فریادهای ویرانگر فاطمه (س) گشته است. «مصلحت» همان تازیانۀ شومی است که صاحبان «زر و زور و تزویر» در همیشۀ تاریخ بر گُرده «حقیقت» ‌نواخته‌اند و زرنگ‌ها از آن تیغی ساخته و «حق» را رو به قبله و به نام خدا ذبح شرعی کرده‌اند و بر سفرۀ ایمان و باور مردم گذاشته اند و اینک ناباورانه، این تیغ و تازیانه در کف دوستان دیروز علی (ع) است تا بر امامتش بتازند و آن را به مسلخِ «قدرت» ببرند.

آری، این بار، انقلابی در مدینه رخ داده است، اما نه انقلابی رهایی بخش، بلکه انقلابی که مدینه را به عقب می بَرد (انْقَلَبْتُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ) و به پثربِ دوران جاهلیت پیوند می دهد. چه درست گفته است سلمان فارسی که گویی شقشقیّه ای از دهانش بیرون جهیده است و به مردمی که عمری پادررکابِ عقیده و ایمان، جهاد کرده بودند و اینک اسیر سایۀ سکوت و سکون گشته اند و به پارسی سخن می گوید که؛ «کردید و نکردید»!  باری، فاطمه (س) در عبارت کوتاه این غریبۀ آشنا، نه فقط حق شویَش را که از کفش بیرون کرده اند، دیده است بلکه فرق شکافتۀ او را  و پاره های جگر حَسنش (ع) را و نعش به خون نشستۀ حُسینش (ع) را و اسارت زینبش را در پسِ مرگ غمبار خویش می بیند.

اکنون، سال یازدهم هجری است و مرکب سنگین تاریخ، دختر پیامبر (ص) را به ماه جُمادَی رسانده است. تن رنجور فاطمه (س) دیگر توان رفتن ندارد. او نیز بِسان محمّد (ص) رسالت خویش را گذارده است. دنیا جای ماندن برای او نیست و اینک، پدر به انتظارش نشسته و آغوش به سوی او گشوده است. درود خدا و رسول (ص) و اهل ایمان بر او باد.