چکیده:
در این مقاله کوشش خواهد شد تا مفهوم طبقه از دیدگاه بوردیو معرفی شود. مفهومی که
او تحت تأثیر مارکس، وبر و ساختگرایان فرانسوی برای انجام تحقیقات تجربی و نظری
بهوجود آورده است. از نظر بوردیو دو مفهوم اصلی به طبقه مربوط میشوند: 1) سرمایه
2) عادتواره. در اینجا تأثیر متفکران کلاسیک مشهود است. بوردیو با خلاقیت کامل
مفاهیم جدیدی ساخته است که بتوان از آن در سطح یک چارچوب نظری کلان برای هر جامعه
قشربندی شده استفاده کرد. هدف او خلق یک مفهوم نیست که فقط در جامعه فرانسه قابل
استفاده باشد. او یک جامعهشناس متبحر و یک نویسنده برجسته است. بوردیو کوشش کرده
است تا مفهوم طبقه را در سطح تحقیقات تجربی گسترش دهد. آثار او انباشته از تحقیقات
تجربی با استفاده از روشهای آماری پیشرفته است. در کتابهای تمایزها و اشرافیت
دولتی بحث مفصلی درباره مفاهیم سرمایه، عادتواره و شیوه زندگی و رابطه آن با طبقه
مطرح میسازد که به همراه خود تحقیقات تجربی جالبی را در جامعه فرانسه ارائه
میدهد. امید است که با ارائه این مفهوم راه برای تحقیقات تجربی در ایران گشادهتر
شود.
خلاصه ماشینی:
"در این مقاله کوشش خواهد شد تا مفاهیم کلیدی بوردیو در ارتباط با طبقه مورد بررسی قرار گیرد و توضیح داده شود که این مفاهیم تنها در حد تجربی و خرد قابل استفاده نبوده است، بلکه مفاهیم مهمی از نظر جامعهشناسی و انجام تحقیقات در زمینه قشربندی اجتماعی و طبقه هستند.
بوردیو بر این اعتقاد نیست که طبقات همانند گروهها هستند، بلکه با استفاده از مفهوم مارکس در مورد طبقه در خود و طبقه برای خود اظهار میدارد که تحت تأثیر شرایط، محیطهای واقعی و اجتماعی خاص میتوانند تبدیل به گروه شوند، یعنی زمانی که نسبت به وجود و قابلیتهای خود آگاهی کسب میکنند.
همان طور که قبلا هم ذکر شد مدل مورد نظر او به شکل زیر است: الف) شرایط عینی هستی با ترکیب آن در ساخت اجتماعی که بتواند، ب) عادتواره را بهوجود آورد، یک ساخت ساختیافته نظامی از طرحهایی که اعمال و امور را طبقهبندی میکند، ج) نظامی از بینش و سلیقه که در این میان اعمال را از یکدیگر متمایز سازد، د) یک شیوه زندگی متشکل از اعمال طبقهبندی شده که نشانههای مشخص داشته باشد.
چرا در جامعه ایران بهنظر میرسد که طبقات وجود ندارند؟ آیا این چنین است؟ آیا ما نشانههای قابل سنجش در مورد طبقه نداریم؟ آیا بوردیو فقط درباره جامعه فرانسه رابطه طبقه و سلیقه موسیقی یا مدارسی را که فرد به آن فرستاده میشود سنجیده است؟ بله او به بررسی جامعه فرانسوی مدرن پرداخته است اما نظریه او در دیگر نقاط جهان میتواند مورد استفاده قرار گیرد."