چکیده:
هدف اصلی که پژوهش حاضر دنبال می کند این است که چه عوامل جامعه شناختی در گرایش رانندگان به تخطی و تخلف از قوانین رانندگی تأثیرگذار اســت ؟ این پژوهش با اســتفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه صورت گرفته و روایی تحقیق با استفاده از آلفای کرونباخ بالای ٧٠% تائید شده است . از جامعه آماری ١٠٠٠ نفری رانندگان از طریق فرمول کوکران ، ٢٠٠ نفر انتخاب و پرسشــنامه به طور تصادفی در بین آنها توزیع شده است . در این تحقیق از تئوری دورکیم ، مرتن ، هیرشی ، چلپی ، ایوانز، نیومن ، آپادورای ، برای تبیین گرایش به تخلف از قوانین راهنمایی و رانندگی اســتفاده شــده است . نتایج حاصل از آزمون نشان می دهد که بین متغیرهای کیفیت آموزش (٤٣%-)، ناکامی (٤٣%)، سرمایه اجتماعی پلیس (٢٢%-)، بازدارندگی درونی (١٩%-)، رضایت اجتماعی (٦١%-)، بازدارندگی بیرونی (٤٤%-)، ســطح تحصیلات (٣٨%-)، نگرش مذهبی (٥٦%-)، سهل انگاری پلیس (٣٤%) با تخلف از قوانین و مقررات رانندگی معنادار و متغیرهای ســن ، ضعف مدیریتی و مدت زمان رانندگــی با گرایش به تخلف از قوانین رانندگی رابطه معناداری نداشت . در نهایت ضریب همبستگی چند گانه بین متغیرها برابر با ٣٩% و ضریب تعیین تعدیل شده برابر با ٤١% می باشد. به این معنی که متغیرهای معنادار در مدل توانستند ٤١% از متغیر وابسته را تبیین کنند و ٥٩% آن را متیغرهایی تبیین نمودند که خارج از مدل هستند.
خلاصه ماشینی:
"-پژوهشی تحت عنوان مطالعه کیفی رانندگی غیرهنجارمند (فسایی و همکاران ، ١٣٩٠) فصلنامه مطالعات پژوهشی انجام گرفته ، نشان می دهد عواملی نظیر نقص در فراگرد اجتماعی شدن ، عدمرضایت شغلی ، سال سوم -شماره ١١ زمستان ٩٣ عدم آگاهی نســبت به پیامدهای زیان بار تخلفات و موانع ارزشی از موانع جدی در درونی شدن قوانین رانندگیمی باشد.
گرایش شــهروندان به قانون و اجرای آن نیز در گروه داشــتن آمادگی جســمی ، آگاهی و عدم احســاس تبعیض اســت ؛زیرا در صورت عدم رعایت قانون که بخشــی از آن وابسته به فقر فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی اســت ،می تواند وضعیت کلی اجتماع رابه نابســامانی تبدیل نماید و درنهایت منجر به ورشکســتگی دایره انســجام اجتماعی و درهم گســیختن نظام اجتماعی می شــود، الزامات ، مؤلفه هاو مهارت هایی که در جامعه مدنی ضروری است ، شکل نمی گیرد و باعث آسیب هایاجتماعی مانند آسیب رساندن به وسایل عمومی نقلیه ، از بیــن بردن حرمت افراد جامعه ، بی توجهی به قوانین راهنمایی و رانندگی و نیز پرداختن به مشاغل غیرقانونی ، نزاع و درگیری ، تخطی از هنجارهای رانندگی ، بی توجهی به آموزش های پلیس و ...
این رابطه درباره و سهل انگاریآن ها با تخلف افراد در قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی نیز صادق است و همچنین یافته های فوق با یافته های پژوهشــی (محمد فام و همکاران ، ١٣٨٢)،(آپادورای ، ١٩٨٦)، (هــاروی ، ١٩٩٩)،(ســلیمی ،١٣٨٠)،(دانایی فرد و همــکاران ، ١٣٨٩)، (ماهرویی ، ١٣٨١) و (ویلیامز،١٣٨٣) همخوانی داشته و نتایج نظری آن را تائید می کند."